Στην Αθήνα και τον Πειραιά από τα μέσα μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα κτίστηκαν πολλά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα.Δημόσια κτήρια όπως το Νομισματοκοπείο στην Κλαυθμώνος, το Βασιλικό Τυπογραφείο (Αρσάκη και Σανταρόζα)και οι Βασιλικοί Στάβλοι το έτος 1835,το 1836 κτίστηκαν τα Βασιλικά Ανάκτορα, το Στρατιωτικό Νοσοκομείο (Μακρυγιάννη και Διονυσίου Αρεοπαγίτου), το Πολιτικό Νοσοκομείο στην Ακαδημίας, το 1839 Το Πανεπιστήμιο, το 1843 το Αστεροσκοπείο, και το 1847 το Οφθαλμιατρείο.
Κτήρια που οικοδομήθηκαν από πλούσιους ομογενείς όπως το Αρσάκειο (1846), το Βαρβάκειο Λύκειο (1857), το Μετσόβειο Πολυτεχνείο (1862), και το Ζάππειο Μέγαρο (1874).
Ακόμα και εκκλησίες όπως τη Μητρόπολη των Αθηνών (1842-1862), την Καθολική Εκκλησία (1853), την Αγγλικανική Εκκλησία (1838).
Οι αρχιτέκτονες που εργάστηκαν για την ανέγερση των δημοσίων κτηρίων την περίοδο αυτή είναι ο Κλεάνθης, ο Καυτατζόγλου, ο Κάλκος, ο Schaubert, οι αδελφοί Hansen, ο Ε. Ziller (Τσίλλερ).
Το Δημοτικό θέατρο του Πειραιά όμως, εκτός από αρχιτεκτονικό αριστούργημα είναι και ένα τεχνολογικό θαύμα μηχανικής και σκηνικής λειτουργίας, όπως ανακάλυψαν οι αρχιτέκτονες και μηχανικοί που ασχολούνται με την αναστύλωση του που ξεκίνησε το 1982.
Κτίστηκε σε σχέδια πιστής αντιγραφής του θεάτρου Μπολσόι ή κατά άλλους από το theatre de I'Odeon του Παρισιού, με πρωτοβουλία του δημάρχου Πειραιά Τρύφωνα Μουτσόπουλου και θεμελιώθηκε επί δημαρχίας Α Σκυλίτση-Ομηρίδη. Η μελέτη εκπονήθηκε από τον αρχιτέκτονα Ιωάννη Λαζαρίμο κατά τα έτη 1881-1883. Η κατασκευή διήρκεσε από το 1884 έως το 1895.
Η σκηνή πλάτους 12 και βάθους 18 μέτρων είναι κινούμενη με τη βοήθεια ενός πολύπλοκου συστήματος από ταμπούρα χωρίς χρήση ηλεκτρισμού, το ίδιο και οι σκηνογραφίες που ανεβοκατεβαίνουν χωρίς να διπλώνονται, μηχανισμοί για εναέριες ή υπόγειες εμφανίσεις των ηθοποιών συμπληρώνουν τη σκηνή που πολλοί παρομοιάζουν με πολυεργαλείο. Μοναδικό δείγμα μηχανισμού θεάτρου μπαρόκ.
Κάτω από τη σκηνή και το υποσκήνιο οι εργάτες έκπληκτοι συνάντησαν ένα δάσος από δοκούς που σχηματίζουν ένα λαβύρινθο ύψους τριών ορόφων, οι λεγόμενες πασαρέλες που επέτρεπαν τους εργάτες της σκηνής να κινούνται κάθετα και παράπλευρα με κατακόρυφες ξύλινες σκάλες, χωρίς να μπλέκονται με το χώρο του παρασκηνίου. 16 ειδικές ράγες για να σύρονται τα σκηνικά, τρία επίπεδα σκηνής, φωτιστικό σύστημα γκαζιού, δεξαμενές νερού για περίπτωση φωτιάς καθώς και μιά μεταλλική σκηνή που θα έπεφτε αν υπήρχε πυρκαϊά για να απομονώσει τη σκηνή ώστε να μην κινδυνεύουν οι θεατές.
πηγή Βήμα science
